zondag, juni 29, 2008

Talencursus
















Talencursus voor agrariërs
Het woord ‘broeierij’ kan je niet in het Pools vertalen


In Nederland verwachten we dat buitenlandse arbeidskrachten liefst zo snel mogelijk onze taal oppakken. Waarom niet andersom?, vindt de cursusleiding van het Clusiuscollege in Hoorn, en biedt daarom talencursussen aan. Pools leren is leuk, laten enkele cursisten weten. Ze willen er mee door gaan.

Het is muisstil in de klas als Agnieszka Steur aanwijzingen geeft via haar Powerpoint-presentatie. Ze toont een schilderij van een beroemd Pools kunstenaar en aan de hand van de afbeelding vertelt ze over de zon en de seizoenen. Onderwijl vraagt ze haar leerlingen wat herfst en lente in het Pools is. Die buigen zich over hun boek en geven gretig antwoord. De stemming is goed en serieus. En dat is logisch, want Agniezka praat bevlogen over haar vaderland en haar leerlingen zijn gemotiveerd.
Als de thermoskan koffie in de kantine rond gaat komt het gesprek op gang. Op dit moment heeft Agnieszka vier leerlingen. In de eerste cluster van het seizoen waren dat er nog zes. Deze kleine groep heeft besloten om zich verder vast te bijten in de moeilijke stof, want dat is het. “Het is voor Nederlanders absoluut één van de moeilijkste vreemde talen om te leren”, vertelt Agnieszka. “Het is eigenlijk voor Polen makkelijker om Nederlands te leren dan andersom.” Haar leerlingen beamen dit. Toch schrikt dat de leerlingen niet af. Ze hebben allen belang om de basisbeginselen van het Pools te leren. Zeker nu er steeds meer Polen naar Nederland komen die geen Duits spreken. Communicatie op de werkvloer wordt dus steeds moeilijker.

Motief
Johan Marbus is akkerbouwer in Rijsenhout. Met grote regelmaat krijgt hij Polen over de vloer. Hij rijdt dus iedere dinsdagavond naar Hoorn, omdat hij het belangrijk vindt om wat Pools te kennen. Naast hem zit Johan Teel, medewerker van leliebedrijf Oriental in Andijk. Hij werkt jaarrond met Polen en heeft hetzelfde motief als zijn buurman. Maurice Reus werkt op het familiebedrijf Reus Holland BV in Lutjebroek. Dit bedrijf is gespecialiseerd in teelt, broeierij en export van tulpen. Hij heeft misschien nog wel het meeste belang bij de cursus, omdat zijn vriendin Poolse is. “Als ik in Polen ben weet ik tenminste of ze over me zitten te kletsen”, zegt hij. De mannen lachen.
Agnieszka zelf woont nu negen jaar in Nederland en studeert Slavistiek in Amsterdam. Naast haar studie en gezin vindt ze het leuk om les te geven. Ze start deze cursus volledig vanaf de basis. Het is niet de bedoeling dat haar leerlingen het Pools perfect kunnen schrijven. Het is met name het leren lezen en de conversatie, die centraal staan. Een praktische invulling, die het meest past bij het uitwisselen van informatie op de werkvloer.

Moeilijk
He heeft even geduurd voordat de eerste cluster van start ging. Pas in februari had het Clusiuscollege voldoende cursisten bij elkaar om te beginnen. Hoewel het allereerste begin moeizaam verliep gaat het inmiddels veel beter. Johan Teel: “Het lezen gaat nu wel goed, maar de uitspraak is erg moeilijk.” Nu de cursisten hebben geleerd welke uitspraak bij welke letter hoort – heel anders dan in Nederlands – gaat het al veel beter. “Verstaan is veel makkelijker dan spreken”, voegt Maurice toe. “Maar dat geldt eigenlijk voor elke taal”, vindt Agnieszka. Het Pools is een Slavische taal. Nederlanders hebben over het algemeen minder moeite met Germaanse of Romaanse talen. De grammatica en zinsopbouw is heel anders. Maar als je eenmaal door hebt hoe het werkt valt het eigenlijk ook weer mee.
Huiswerk doen de cursisten ook, maar de hoeveelheid is beperkt. Veel stof wordt in de les zelf behandeld. Het ligt er ook een beetje aan hoe fanatiek je bent.
Agnieszka vertelt onder de les veel over haar vaderland en de cultuur. “Er zijn gewoon verschillen in cultuur tussen Polen en Nederlanders. Ik probeer daar ook iets over te vertellen. Het is een onderdeel van communicatie, waarbij je elkaar leert begrijpen.” Dat stukje wordt ook zeer op prijs gesteld door haar cursisten. Overigens weten zij al veel, want ze werken allen al jaren samen met Polen.
Aangezien het Clusiuscollege agrarische opleidingen verzorgt is het ook logisch dat in de talencursussen ook aandacht wordt besteed aan agrarische termen. Agnieszka behandelt dus ook een lijst van vaktermen. Niet ieder Nederlands woord heeft echter een Poolse vertaling. Maurice: “We hebben nog geen goed Pools woord kunnen vinden voor ‘broeierij’. Een woord dat bij een tulpenteler uiteraard vaak op de tong ligt.
De groep is heel klein, wat door ieder als groot voordeel wordt ervaren. De lessen zijn heel individueel en intensief. Bovendien houden de mannen elkaar wel scherp. En net als op het eigen bedrijf staan ze direct op als de pauze voorbij is. Verder met het hoofdstuk over de seizoenen.

(VAKWERK, 27 JUNI 2008)

Geen opmerkingen: