Crisis

Slechte tijden

Zojuist las ik op de AGF-site dat Kwekerij de Tún bv uit Berlikum is failliet verklaard. Twee jaar geleden interviewde ik Aart Cornelissen, eigenaar van onder andere dit bedrijf over een hele andere kwestie, namelijk energie. Aart was heel open over de situatie op zijn bedrijf. Op dat moment liep hij al tegen enorme verliezen aan.

Het was net zo’n grauwe dag als vandaag. Op de terugweg naar huis begon het tot me door te dringen hoe slecht sommige ondernemers er voor staan. Het zette me aan om uiteindelijk Tuinders Titanic te schrijven en alles dat volgde.

 Op dit moment probeert een kleine groep van tuinbouwmensen achter de schermen orde in de chaos te brengen. Hun analyse is te lezen in de Tuinderstroonrede en er volgt nog meer. Houd dus Foodlog in de gaten.

Maar nu als eerbetoon aan Aart Cornelissen het interview van twee jaar geleden dat verscheen in Onder Glas

Vruchtgroenteteler start in nieuw handelsplatform

Aart Cornelissen: ‘Eenderde omzet moet uit energie komen’

Vruchtgroenteteler Aart Cornelissen in Berlikum doet inmiddels ruim drie jaar zijn eigen in- en verkoop van energie. Door de groei van zijn bedrijf is het geïnstalleerde WKK-vermogen inmiddels 10 MW, waarvan een kwart nog meedraait in een pool. In januari gaat hij mee draaien in het nieuwe handelsplatform van Nuon.

Het kan snel gaan. Zou Aart Cornelissen negen jaar geleden gedacht hebben dat hij nu een bedrijf van 22 ha zou bestieren, toen hij uit Zundert vertrok voor een avontuur in het noorden? Waarschijnlijk niet. Toch gebeurde het sneller dan verwacht door een toevallige samenloop van omstandigheden en enige drang tot expansie.

Snelle groei

De ondernemers begon in 2000 in Berlicum met De Groene Tuin, een bedrijf van 5,4 ha dat hij twee jaar later uitbreidde naar 6 ha. In 2004 verdubbelde hij de oppervlakte, door een nog leeg liggend perceel te bebouwen. Daarna kwam hij in een stroomversnelling terecht.

In november 2007 kwam zijn buurman te koop en in 2008 een andere buurman. De ondernemer besloot deze bedrijven over te nemen. Vanaf het begin teelde hij tomaten, maar daar kwamen paprika’s bij, inspelend op de bedrijfssituatie op de bestaande bedrijven. “In mijn bedrijfsplan heb ik nadrukkelijk risicospreiding opgenomen”, vertelt hij. Komend jaar is de verhouding tussen de producten 12 ha trostomaat grof (2 ha belicht), 8 ha paprika rood, 1 ha pepers en 1 ha paprika Sweet Green.

Complex energieplan

Door de overname van buurbedrijven is het energieplan op het bedrijf complex. In totaal zijn er zes WKK-motoren, variërend in grootte van 0,35 tot 2,7 MW, met een totaal geïnstalleerd vermogen van 10 MW. Die zes motoren zijn uiteraard verschillend van leeftijd.

In 2002 liet Cornelissen de eerste WKK plaatsen op basis van een warmtecontract met Nuon. Twee jaar later, bij de uitbreiding van 6 naar 12 ha, besloot hij tot een tweede WKK die hij ging leasen met eigen exploitatie. Zijn WKK’s kwamen in de pool van deze energieleverancier, waarbij ze zeven dagen per week van 8 tot 20 uur draaien en ook elektriciteit leveren aan een buurbedrijf met alstroemeria.

Eenderde omzet uit energie

In 2005 begon het te kriebelen, toen de elektriciteitsprijzen gingen stijgen. “Het was me duidelijk. Ik wilde zelf gaan handelen. Eerst met één motor, daarna met twee.” Daarvoor maakte hij gebruik van het handelsplatform ‘Powerpool’, waarvoor de energieleverancier een gebruiksovereenkomst heeft met Powerhouse.

Op dit moment heeft Cornelissen 23% van zijn capaciteit in de gezamenlijke pool zitten. Dit is inclusief de motor die verantwoordelijk is voor de belichting op 2 ha. De andere 77% zit in de vrije handel. “Op mijn bedrijf heb ik de doelstelling om eenderde van mijn omzet uit energie te halen, de rest uit de producten die ik teel”, vertelt hij.

Handmatig schakelen

Eigenlijk heeft de ondernemer nu een punt bereikt waarop hij het redelijk voor elkaar heeft, afgezien van de economische situatie waarin de tuinbouw verkeert. De druk om goed te presteren op de energiemarkt is daarom extra groot. Cornelissen houdt het energiemanagement in eigen hand. Samen met zijn medewerkers maakt hij dagelijks een plan wanneer de WKK’s aan- en afgeschakeld moeten worden. Dit doet hij via het energiemanagementsysteem van Jortech.

Terwijl het aan- en verkopen van energie volledig geautomatiseerd is, blijft het aan- en afschakelen van de WKK’s nog grotendeels handwerk. “De instellingen moet ik dus nog dagelijks handmatig invoeren. Kijk, daar zou ik nu wel eens van af willen”, zegt hij.

Gelukkig gaat er binnenkort verandering in die situatie komen. Nuon gaat per 1 januari 2010 met een eigen handelsplatform werken. Cornelissen draait in de pilot mee. Het nieuwe platform lost in praktische zin in ieder geval het aan- en afschakelen op.

Risicospreiding

“Voor ons is 2009 een heel goed energiejaar geweest; 2010 wordt moeilijk”, meent de teler. “Het zelf handelen in energie heeft me zeker wat opgeleverd.” Dat is maar goed ook, want op zijn omzet van zijn producten heeft hij flink moeten inleveren. Vooral de omzet van de 8 ha paprika’s is dramatisch slecht geweest.

Net zoals iedere vruchtgroenteteler gaat hij een heel moeilijk jaar tegemoet. Ondanks de problemen in de paprikateelt gaat hij het komende jaar niet alleen door met bijvoorbeeld tomaten. “Nee, in mijn bedrijfsplan heb ik nadrukkelijk ingezet op risicospreiding. Daar wil ik niet van af wijken.”