woensdag, januari 20, 2016

Bier

Vrije Brouwer Jan-Paul Rutten 
over Gulpener Bier

‘Duurzaam ondernemen lukt met een echte, eerlijke grondstofketen’


Durven doen en doen wat goed voelt. Eigen koers bepalen, risico’s nemen, eigenzinnig en soms dwars zijn. Het zijn woorden van Jan-Paul Rutten, de chirurg die bier door zijn aderen heeft stromen. Deze Vrije Brouwer heeft een speciale connectie met de boeren in zijn streek. Water, gerst en hop komen van dichtbij. Gulpener bier is een duurzaam streekproduct.

Trots en duurzaam, zo omschrijft brouwerij Gulpener uit Zuid-Limburg zichzelf. De dagelijkse leiding van het familiebedrijf is in handen van Jan-Paul Rutten. Zijn zus Maartje is verantwoordelijk voor de marketing en communicatie. Beiden zijn zij kinderen uit een lang geslacht van bierbrouwers. Voor Jan-Paul was dit geen vanzelfsprekende zaak. Hij was jarenlang chirurg, voordat hij weloverwogen besloot om vier jaar geleden de stethoscoop aan de wilgen te hangen. Sinds 1 januari 2015 heeft hij het stokje overgenomen van John Halmans.


‘Hop is als zout op je eten, essentieel voor de smaak van bier’


Duurzaam ondernemen
In 2014 ontving de bierbrouwerij de MVO Nederland Award, een eenmalige prijs ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van deze organisatie. Door zowel publiek als jury werd Gulpener uitgeroepen tot onderneming die in de afgelopen tien jaar het meest toonaangevend is geweest op het gebied van duurzaam ondernemen. Baanbrekend daarin is het samenwerkingsverband dat het bedrijf met boeren in de regio heeft opgezet.
De prijs is een mooi baken voor de brouwer, maar het verduurzamen van het bedrijfsproces is eigenlijk een stap die al in de jaren negentig als een natuurlijke leidraad en bedrijfsfilosofie is ingezet. Iets wat de vader van Jan-Paul en Maartje al aanvoelde.

Vrije brouwer
“We zijn nog steeds een zelfstandige brouwerij en we zijn van plan om dat zo te houden”, vertelt Jan-Paul. Acht generaties lang is de brouwerij in handen van zijn familie. In totaal werken er 54 mensen. De productie bedraagt 100.000 hectoliter per jaar, goed voor 1% van de Nederlandse biermarkt.
In plaats van fusies en overnames is juist gekozen voor een strategie om als vrije brouwer speciaalbieren te maken. Zestien verschillende soorten bier, die onder het motto ‘Puurzaam, met liefde gemaakt, op de markt komen. Steeds is er sprake van productvernieuwing; intense smaken ontwikkelen voor genieters.  Zo heeft de brouwerij bijvoorbeeld met succes geëxperimenteerd met toevoegen van verse, in plaats van gedroogde hop. 

 ‘Duurzaamheid kun je niet opleggen, het moet in je zitten’


Biologische grondstoffen
“Mijn vader wilde de grondstoffen van onze bieren niet van ver halen. Hij zocht samenwerking met boeren in onze regio”, legt Rutten uit. Vandaag de dag verbouwen zo’n 35 boeren in de regio, verenigd in de coöperatie Triligran, speciaal brouwersgerst, tarwe, rogge en spelt voor de brouwerij. Deze relatief kleine groep maakt afspraken over de manier van telen, zodat de brouwerij kan beschikken over biologische gerst en gerst geteeld volgens Milieukeur.
Gulpener biedt de boeren een extra bedrag boven de marktprijs van graan, zodat het voor hen aantrekkelijk is om van de maïsteelt over te stappen op traditionele gewassen. Zo leveren zij gezamenlijk een bijdrage aan de biodiversiteit. Doordat de brouwerij beschikking wil hebben over biologische grondstoffen houden de boeren daar rekening mee in hun teeltplan.

Streekproduct
Ook de hop komt uit eigen regio. De familie Wouters in Reijmerstok teelt op vier hectare hopranken. Zo is de hopteelt na honderd jaar weer teruggekeerd in het landschap. “Hop is voor bier als zout op ons eten. Je hebt er maar weinig van nodig, maar het is essentieel voor de smaak”, legt de brouwer uit.
De net over de Duitse grens gelegen mouterij kiemt en roostert de gerst. Deze mouterij kan namelijk relatief kleine hoeveelheden gerst verwerken tot mout. De spelt, voor Gulpener Korenwolf, wordt weer vermalen in de Bisschopsmolen in Maastricht. Het water dat nodig is voor het brouwproces komt uit eigen bronnen, 53 meter diep onder het maaiveld.
Bijna alle grondstoffen voor het bier komen uit een cirkel van circa veertig kilometer rond de brouwerij vandaan. Dat maakt het mogelijk om grip te houden op de kwaliteit van de eigen grondstofketen. Uiteindelijk heeft deze inspanning er ook voor gezorgd dat de brouwerij sinds 2009 het predikaat ‘Erkend Streekproduct’ mag voeren. 

 ‘We zijn zelfstandig en zullen dat zo houden’


Zorg om milieu
Op het moment dat Gulpener een nieuwe duurzame keten ging inrichten waren grote brouwerijen daar nog niet mee bezig. Tegenwoordig is dat wel anders. Het kan de familie niet deren. “Ondernemen, zoals wij dat doen heeft te maken met een gevoel, met zorg voor je omgeving en zorg voor het milieu.”
Rutten voelt als brouwer sterke verwantschap met de land- en tuinbouw, waar biologisch telen en duurzaam ondernemen flink doorzet. Dat deze strategie werkt staat vast. De brouwerij is fier op haar naam. Wie kent de merknaam Gulpener niet?


Fotocredits: Gulpener



Geen opmerkingen: