donderdag, oktober 11, 2012

Over aardappelen en akkerbouw



Akkerbouwer Frank Franzen:
‘We ontkomen er niet aan dat we groeien’

Frank Franzen en zijn familie hebben een akkerbouwbedrijf op het eiland Goeree-Overflakkee. Daarnaast is hij mede-eigenaar in drie handelsbedrijven die compost, biomassa, grond en restproducten verhandelen. Hij noemt zichzelf geen boer, maar ondernemer. Een man die kansen ziet en zoekt.

De nieuwe rooimachine draait rustig zijn banen over de eindeloze akker met aardappelen. In de schuur groeit de berg Berber voor de consumptie. Het is volop oogsttijd als Frank Franzen zijn telefoon neerlegt. Druk en beweeglijk geeft hij uitleg over zijn bedrijf; een echt familiebedrijf waar zijn vader en broers nauw bij betrokken zijn. Hij is de spin in het web van een groot aantal activiteiten, maar dat is niet zonder tegenslagen gegaan.

Een engeltje
Na zijn studie werkte Frank bij een groot loonwerk- en aannemersbedrijf, waar hij heel veel ervaring opdeed zoals het aanleggen van sportvelden, watergangen, wegen en organisatie van het loonwerk. Het ondernemersbloed kriebelde en die kans kreeg hij door in het akkerbouwbedrijf van zijn vader verder te gaan. In het jaar 2000 richtten zij een maatschap op. In datzelfde jaar raakte hij ook betrokken bij een zeer ernstig bedrijfsongeval waarbij hij zijn been verbrijzelde. Het kostte hem enorm veel energie en een jaar revalidatie om zijn werk te hervatten. Frank had een engeltje op zijn schouder, zo heeft hij ervaren.
Niet stil kunnen zitten is een lastige eigenschap als je van nature veel aanpakt. Gebonden aan huis stortte hij zich ter afleiding in eerste instantie op de handel in compost. Die activiteit lukte dermate goed dat hij samen met een compagnon Comgoed bv oprichtte en zich daarbij voornamelijk richtte op compost en biomassa, grond en meststoffen. Inmiddels hebben de hieruit voortgekomen bedrijven een eigen positie in de markt verworven.

Mensen ontzorgen
Ondertussen ontsnapte het akkerbouwbedrijf niet aan de voortschrijdende schaalvergroting. Dat gebeurde op natuurlijke wijze. Zo kwam bijvoorbeeld in 2002 een buurman te koop en maakte het bedrijf daarna verschillende groeimomenten door. Franzen: “Voor de toekomst verwacht ik dat de bedrijven steeds groter zullen worden. Per jaar stopt immers vier procent van de akkerbouwers en op dit moment gaat het zelfs nog sneller.
Onze visie is mensen ontzorgen. Soms betekent dat we een bedrijf kopen, maar het kan ook zijn dat we participeren of huren. Voorop staat dat het altijd een ongedwongen manier van samenwerken moet zijn.” Dat past in onze traditie.
Vaak zoekt Frank de rust van het bewerken van zijn land en de gewassen. “Spuitwerk doe ik meestal nog zelf. Dat zijn de momenten dat ik in alle rust kan nadenken over ondernemersbeslissingen. Voor mijn gevoel versterkt dat elkaar.” De akkerbouwer voert zoveel mogelijk alle werkzaamheden in eigen beheer uit met een eigen machinepark. Met die machines wordt ook loonwerk gedaan. “We hebben een fijne club mensen, die de werkzaamheden doet, aangevuld met stagiaires”, gaat hij door. “De sfeer is goed. Er zijn altijd twee mensen die een machine kunnen bedienen. Zelf ben ik een paar dagen per week van het bedrijf en dan moet het werk gewoon doorgaan.”

Dieper in de keten
“We ontkomen er dus niet aan dat we nog verder doorgroeien in de toekomst”, legt Franzen uit. Die toekomst ligt niet noodzakelijkerwijs in groei van bedrijfsomvang, maar in andere activiteiten. “Ik streef er naar om in 2015 mijn eigen aardappelen en uien verpakken. Het is voor mij een voorwaarde toch dieper de keten in te gaan. Ik besef wel dat we nog een lange weg te gaan hebben voordat het zover is.” Die daad voegt hij bij het woord, want de bouw van twee nieuwe hallen staat al op de planning, één voor bewaring en één voor verpakking van producten.
Meer nieuwe plannen staan op stapel. Frank en zijn broers Marco en Erik werken met meerdere participanten aan de ontwikkeling van een windmolenpark bij Ooltgensplaat. Dat is vooralsnog een conceptplan. Daarnaast hebben zij een aanvraag gedaan voor de bouw van een melkveebedrijf, omdat synergie tussen akkerbouw en veeteelt binnen het huidige mestbeleid een plus is. Het ondernemersbloed kruipt dus waar het niet gaan kan.

Franzen Landbouw
Franzen Landbouw is een akkerbouwbedrijf dat al 65 jaar actief is op het eiland Goeree-Overflakkee. Naast het betelen van circa 400 ha land met een breed scala aan gewassen verleent het bedrijf ook diensten als opslag van agrarische producten en loonwerk. Het bedrijf participeert ook mee in een akkerbouwbedrijf van circa 6.000 ha in de Oekraïne.
Vandaag de dag heeft Frank Franzen de leiding. Zijn vader heeft zich vorig jaar teruggetrokken, maar is op de achtergrond nog aanwezig. Ook zijn broers Marco en Erik zijn zijdelings betrokken bij bedrijfsactiviteiten. Frank heeft daarnaast samen met compagnon Floris van der Paauw handelsbedrijf Comgoed Compost bv, Comgoed Biomassa bv en Comgoed Grond en Reststoffen bv.