Bob Crébas:
‘OVER BRANDNETELS MOETEN WE NOG VEEL LEREN’
De weinig populaire brandnetel kan de komende jaren uitgroeien tot een belangrijke leverancier van minder milieu belastende textielvezels. De familie Crébas combineert onderzoek naar brandnetels met genieten in de natuur. Brennels Buiten verbindt en verbroedert zonder prikken.
Een zoete geur van akkerbloemen, waarvan Kamille nog de meest herkenbare is, hangt boven de polder. Rond het paviljoen met meubels van sloophout verrijst een duinlandschap. Een strand, een beachvolleybal-terrein, een jeu de boule-plaats en een theater wordt omgeven door velden wuivende brandnetels. Met lange stappen beent Bob Crébas langs de onlangs aangelegde heuvels, kijkend naar de beplanting op het terrein. Hij wijst: “Hier moeten mensen straks kunnen genieten van de simpele schoonheid die de natuur biedt. Een ontmoetingsplaats voor gelijkgestemden. Zonnen, zwemmen, eten, drinken, kletsen en vooral muziek maken.”
De man, die zijn geesteskind Marktplaats voor een duizelingwekkend hoog bedrag aan eBay verkocht, maakt niet de indruk dat hij op zijn lauweren wil rusten. Wat Crébas en zijn mensen hier hebben opgezet houdt het midden tussen een bedrijf dat in de toekomst rendement moet maken en het realiseren van een jongensdroom, waarbij het goede leven en zorg voor het milieu hand in hand gaan.
Milieu
Crébas vertelt hoe hij enthousiast werd voor de teelt van brandnetels als grondstof voor textiel. Het idee waaide over vanuit Duitsland, waar ook goede brandnetel selecties beschikbaar zijn. “De teelt en productie van katoen is heel erg vervuilend. Naast veel chemische bestrijding gebruikt die teelt enorm veel water. Zelfs de biologische teelt geeft nog te veel milieubelasting. Ik heb daar moeite mee”, zegt de man wiens hart uit gaat naar recycling van gebruiksvoorwerpen en verstandig omgaan met moeder aarde.
De brandnetelteelt is veel minder belastend voor het milieu. Hoewel de groeikracht van deze plant berucht is, gaat de teelt ervan niet vanzelf. “Onze proef in Litouwen zie ik de mist in gaan. In Tsjechië gaat het beter”, vertelt Crébas. “Het klinkt misschien gek, maar je moet liefde voor dit gewas hebben. Ik kom er achter dat we nog heel veel moeten leren.”
Crébas gebruikt brandnetelselecties die drie meter hoog worden. De stekken, afkomstig van de topjes van het brandnetelgewas, worden beworteld bij een plantenkweker. Na het planten blijft het gewas acht tot tien jaar staan. In tegenstelling tot de wilde soortgenoten, die woekeren dat het een lieve lust is, zaaien deze brandnetels niet uit. Prikken doen ze nog wel.
Pionier
Brandnetels telen is pionierswerk. Crébas werkt samen met onderzoekers in binnen- en buitenland, zowel op gebied van teelt als verwerking tot textiel. In augustus gaat het mes in de metershoge planten en het brandnetelstro blijft een aantal weken op het land liggen. In die periode weken de vezels op een natuurlijke manier los van de bast, het zogenaamde roten. Daarna worden de stengels tot balen geperst en opgeslagen.
Het hele verwerkingsproces van de vezels was eigenlijk al in de middeleeuwen bekend, maar dat wil nog niet zeggen dat het automatisch vertaalbaar is naar hedendaagse processen. Crébas: “We proberen verschillende methoden uit. Het is de kunst om mooie, soepele vezels over te houden. De reststoffen willen we verwerken tot viscose. 80 tot 90 procent van de plant bestaat namelijk uit bast en daar willen we ook wat mee doen.”
De verkregen garens worden vermengd met andere grondstoffen, bijvoorbeeld katoen. En voor de geruststelling: dan prikken ze niet meer.
Kleding
“Maar dit zijn allemaal technische problemen waar we wel uit komen”, vervolgt hij. “Het markttechnische verhaal begint dan pas, want wie wil kleding dragen van brandnetels? Nee, dat zijn niet de alternatieven, hebben we geleerd. Het zijn moderne mensen, ouder dan 25, die van de natuur houden en casual kleding dragen. Na enig zoeken hebben we onze kledinglijn afgestemd op die groep.”
In de winkel op het terrein van Brennels kunnen bezoekers de brandnetelcollectie bewonderen en kopen. Eerder is in Arnhem een kledingzaak geopend met dezelfde naam, waar naast het eigen merk ook kleding van andere merken hangt. Alles met een duidelijk milieuvriendelijk stempel.
Sinds mei kan iedereen op Brennels Buiten kennis nemen van de brandnetelteelt. Voor Bob Crébas is hiermee een droom in vervulling gegaan. Midden in de natuur kunnen mensen genieten en ontspannen, het liefst begeleid door een stevig stukje muziek. Ieder weekend staan er bands op het podium of in het open lucht theater. Bob zelf houdt een oogje in het zeil, maar wil nu een boek schrijven, een CD met zijn band opnemen en nog zoveel meer.
Maar wat doen die Russische MIG en die SAR helikopter daar op het terrein? Bob: “Ook dat is een voorbeeld van hergebruik na beëindiging van de koude oorlog. Die helikopter gebruiken we nu als vergaderruimte.”
Brennels Buiten
Brennels Buiten in Kraggenburg is een dagrecreatiepark en brandnetelplantage van 48 hectare. Brennels is opgezet door de familie Crébas, die eerder actief was met kringloopketen Het Goed en Marktplaats.nl.
Agrarische kalender ABN AMRO Bank, juli 2008
‘OVER BRANDNETELS MOETEN WE NOG VEEL LEREN’
De weinig populaire brandnetel kan de komende jaren uitgroeien tot een belangrijke leverancier van minder milieu belastende textielvezels. De familie Crébas combineert onderzoek naar brandnetels met genieten in de natuur. Brennels Buiten verbindt en verbroedert zonder prikken.
Een zoete geur van akkerbloemen, waarvan Kamille nog de meest herkenbare is, hangt boven de polder. Rond het paviljoen met meubels van sloophout verrijst een duinlandschap. Een strand, een beachvolleybal-terrein, een jeu de boule-plaats en een theater wordt omgeven door velden wuivende brandnetels. Met lange stappen beent Bob Crébas langs de onlangs aangelegde heuvels, kijkend naar de beplanting op het terrein. Hij wijst: “Hier moeten mensen straks kunnen genieten van de simpele schoonheid die de natuur biedt. Een ontmoetingsplaats voor gelijkgestemden. Zonnen, zwemmen, eten, drinken, kletsen en vooral muziek maken.”
De man, die zijn geesteskind Marktplaats voor een duizelingwekkend hoog bedrag aan eBay verkocht, maakt niet de indruk dat hij op zijn lauweren wil rusten. Wat Crébas en zijn mensen hier hebben opgezet houdt het midden tussen een bedrijf dat in de toekomst rendement moet maken en het realiseren van een jongensdroom, waarbij het goede leven en zorg voor het milieu hand in hand gaan.
Milieu
Crébas vertelt hoe hij enthousiast werd voor de teelt van brandnetels als grondstof voor textiel. Het idee waaide over vanuit Duitsland, waar ook goede brandnetel selecties beschikbaar zijn. “De teelt en productie van katoen is heel erg vervuilend. Naast veel chemische bestrijding gebruikt die teelt enorm veel water. Zelfs de biologische teelt geeft nog te veel milieubelasting. Ik heb daar moeite mee”, zegt de man wiens hart uit gaat naar recycling van gebruiksvoorwerpen en verstandig omgaan met moeder aarde.
De brandnetelteelt is veel minder belastend voor het milieu. Hoewel de groeikracht van deze plant berucht is, gaat de teelt ervan niet vanzelf. “Onze proef in Litouwen zie ik de mist in gaan. In Tsjechië gaat het beter”, vertelt Crébas. “Het klinkt misschien gek, maar je moet liefde voor dit gewas hebben. Ik kom er achter dat we nog heel veel moeten leren.”
Crébas gebruikt brandnetelselecties die drie meter hoog worden. De stekken, afkomstig van de topjes van het brandnetelgewas, worden beworteld bij een plantenkweker. Na het planten blijft het gewas acht tot tien jaar staan. In tegenstelling tot de wilde soortgenoten, die woekeren dat het een lieve lust is, zaaien deze brandnetels niet uit. Prikken doen ze nog wel.
Pionier
Brandnetels telen is pionierswerk. Crébas werkt samen met onderzoekers in binnen- en buitenland, zowel op gebied van teelt als verwerking tot textiel. In augustus gaat het mes in de metershoge planten en het brandnetelstro blijft een aantal weken op het land liggen. In die periode weken de vezels op een natuurlijke manier los van de bast, het zogenaamde roten. Daarna worden de stengels tot balen geperst en opgeslagen.
Het hele verwerkingsproces van de vezels was eigenlijk al in de middeleeuwen bekend, maar dat wil nog niet zeggen dat het automatisch vertaalbaar is naar hedendaagse processen. Crébas: “We proberen verschillende methoden uit. Het is de kunst om mooie, soepele vezels over te houden. De reststoffen willen we verwerken tot viscose. 80 tot 90 procent van de plant bestaat namelijk uit bast en daar willen we ook wat mee doen.”
De verkregen garens worden vermengd met andere grondstoffen, bijvoorbeeld katoen. En voor de geruststelling: dan prikken ze niet meer.
Kleding
“Maar dit zijn allemaal technische problemen waar we wel uit komen”, vervolgt hij. “Het markttechnische verhaal begint dan pas, want wie wil kleding dragen van brandnetels? Nee, dat zijn niet de alternatieven, hebben we geleerd. Het zijn moderne mensen, ouder dan 25, die van de natuur houden en casual kleding dragen. Na enig zoeken hebben we onze kledinglijn afgestemd op die groep.”
In de winkel op het terrein van Brennels kunnen bezoekers de brandnetelcollectie bewonderen en kopen. Eerder is in Arnhem een kledingzaak geopend met dezelfde naam, waar naast het eigen merk ook kleding van andere merken hangt. Alles met een duidelijk milieuvriendelijk stempel.
Sinds mei kan iedereen op Brennels Buiten kennis nemen van de brandnetelteelt. Voor Bob Crébas is hiermee een droom in vervulling gegaan. Midden in de natuur kunnen mensen genieten en ontspannen, het liefst begeleid door een stevig stukje muziek. Ieder weekend staan er bands op het podium of in het open lucht theater. Bob zelf houdt een oogje in het zeil, maar wil nu een boek schrijven, een CD met zijn band opnemen en nog zoveel meer.
Maar wat doen die Russische MIG en die SAR helikopter daar op het terrein? Bob: “Ook dat is een voorbeeld van hergebruik na beëindiging van de koude oorlog. Die helikopter gebruiken we nu als vergaderruimte.”
Brennels Buiten
Brennels Buiten in Kraggenburg is een dagrecreatiepark en brandnetelplantage van 48 hectare. Brennels is opgezet door de familie Crébas, die eerder actief was met kringloopketen Het Goed en Marktplaats.nl.
Agrarische kalender ABN AMRO Bank, juli 2008
Geen opmerkingen:
Een reactie posten