dinsdag, januari 22, 2008

Schaalvergroting
















Willem Snoeker van Interpolis ziet gezamenlijk belang met ondernemer
“Sector onderschat risico’s van schaalvergroting”


De schaalvergroting in de glastuinbouw heeft tot gevolg dat het onderwerp risicomanagement zich steeds vaker opdringt. De ondernemer en manager moet de continuïteit van zijn bedrijf veilig stellen, waarbij het verzekeren van de risico’s steeds complexer wordt. Is de verzekeraar nog wel verzekeraar of speelt hij steeds vaker de rol van adviseur?
Groter, hoger, breder. Willem Snoeker, sectormanager van Interpolis Agro, schudt zijn hoofd. “Onze kassen zitten qua glas in samenhang met constructie echt aan de grenzen van wat mogelijk is. Kijk alleen maar naar de dikte van glas, dat in de zeventiger jaren 4 millimeter was. Met de huidige glasmaten zitten we zelfs aan 3.8 mm. En toch is stormschade in jaren zonder extreme stormen voor Interpolis inmiddels niet meer de hoogste kostenpost. Schade door brand is het afgelopen decennium kostenpost nummer één geworden.
’s Lands grootste glasverzekeraar, met een marktaandeel van 80 tot 85%, maakt zich zorgen over de nieuwe risico’s bij grote projecten. Bedrijven van 30 hectare zijn geen uitzondering meer. Kassen, installaties en -waar het uiteindelijk om gaat- gewassen zijn kapitaalsintensiever geworden, waarbij de risico’s onevenredig zijn toegenomen. Dit kan er toe leiden dat risico’s dermate groot zijn geworden dat ze zonder aanpassingen moeilijker verzekerbaar en herverzekerbaar zijn of dat premies de pan uit reizen. Het beleid van Interpolis is daarom gericht op preventie en terugdringen van die risico’s. Door preventieve maatregelen te nemen kan een ondernemer zijn verzekeringspremie lager houden. De verzekeraar geeft daarbij praktische adviezen, maar verwacht uiteindelijk wel dat de ondernemer de eerste stap neemt door ook zijn belang van de gewenste maatregelen in te zien.

Dwingend advies
Welke rol speelt de verzekeraar als een teler nieuw gaat bouwen? Is het advies zo dwingend dat de ondernemer voor een bepaalde kassenbouwer moet kiezen? “Nee”, zegt Snoeker beslist. “Wij doen daar geen uitspraken over. Alle kassen voldoen inmiddels aan de daarvoor vastgestelde NEN-normen. Wel raden we de telers aan om hun bouwtekeningentekeningen aan ons voor te leggen, in een stadium dat ze nog zijn aan te passen. Dit vanuit de risicobeoordeling van het totale bouwproject. Eigenlijk nog voordat ze naar een bank stappen voor de definitieve financiering. Onze technische adviseurs kijken dan naar de praktische invulling ervan. Ze gebruiken daarvoor allemaal dezelfde Casta-berekeningstechnieken, modules die door TNO zijn ontwikkeld.
Anders ligt het voor het te gebruiken glas. De dikte zegt nog niet altijd alles over de kwaliteit. In veel gevallen adviseren we het duurdere geharde glas, vanwege het totale financiële belang per vierkante meter in relatie tot de totale bedrijfsomvang. Maar ook voor gehard glas geldt dat er kwaliteitsverschillen zijn.”

Premievoordeel
Het geharde glas, dat drie tot vijf keer sterker is dan gewoon glas, wint aan populariteit bij de telers. Sterker nog, de verzekeraar stelt soms als eis dit glas te gebruiken, in combinatie met iets smallere ramen in de gevels als een kas op een windgevoelige plaats staat. Het project is dan alleen onder deze voorwaarden te verzekeren. In andere gevallen kan het geharde glas een premievoordeel opleveren tegenover gewoon glas.
De hoogte van de kassen en de glasmaten hebben er voor gezorgd dat een ruit niet makkelijk te vervangen is. Juist het snelle vervangen van gesneuvelde ruiten kan voorkomen dat er grote gewasschade ontstaat. Snoeker: “In de praktijk zijn er telers die een eigen systeem hebben ontwikkeld om glas op een verantwoorde en veilige wijze te vervangen. Zo’n initiatief juichen we natuurlijk toe en nemen het mee in de uiteindelijke risicobeoordeling.”
De sectormanager schets de situatie van de afgelopen jaren, waarbij kassenbouwers niet altijd direct een ploeg beglazers beschikbaar hebben bij calamiteiten. Soms werken ploegen in het buitenland aan grote projecten of is de capaciteit tijdelijk onvoldoende. Bovendien komt daarbij dat de kans op persoonlijke ongelukken bij een reparatie in de hoge kassen alleen maar is toegenomen. Een dergelijke situatie baart hem zorgen.
“Dat is ook de reden dat wij weer om tafel zitten met de bekende rampendiensten. Samen met hen zoeken we naar een noodoplossing om kassen tijdelijk dicht te maken met bijvoorbeeld kunststof, zodat later in alle rust op professionele wijze kan worden gerepareerd door de kassenbouwer. Zo’n noodoplossing kan net het verschil maken dat een kostbare teelt gered kan worden”, vertelt Snoeker.
Een ander probleem is het veelvuldig toegepaste schermdoek. “Voeger viel glas gewoon naar beneden. Nu zie je dat soms tachtig procent van het glas na een storm in het schermdoek blijft hangen wanneer het dicht lag op het moment van de stormschade. Dit vallende glas zorgt voor een hele gevaarlijke situatie voor de hulp- en reparatiediensten. Eigenlijk is ons advies bij een naderende storm het schermdoek open te trekken (op pakket). Als er dan glasschade optreedt ligt het in ieder geval beneden. Ook belangrijk is dat je het scherm na de storm weer kan sluiten in een poging het gewas enigszins te redden.”

Brand
Een grote storm komt niet zo heel vaak voor. De laatste echte stormramp dateert van 1990. Een jaar dat Snoeker eigenlijk bewust niet opneemt in zijn schadeoverzicht. Hij laat zien hoe de schadeontwikkeling is geweest vanaf de jaren zeventig van de vorige eeuw tot nu. Toen was glasschade het grootste aandeel van de totale jaarschade, nu is dat brand.
De glasopstanden zijn tegenwoordig niet meer de grootste kostenpost per vierkante meter. Het zijn juist de technische voorzieningen als geautomatiseerde teeltsystemen, geavanceerde scherminstallaties en belichtingsarmaturen die de waarde per vierkante meter bepalen. Juist die materialen zijn of erg brandbaar of kunnen brand veroorzaken. Op megabedrijven adviseert de verzekeraar op zijn minst te gaan werken met compartimenten, zodat brand beperkt blijft tot één afdeling. Bovendien is het algemeen advies om met brandwerende materialen te werken. Op dit moment werkt Interpolis aan premiedifferentiatie om de toepassing van preventieve maatregelen verder te stimuleren en de premie nog eerlijker te berekenen.
Interpolis kan meestal wel achterhalen waar een brand is begonnen. Soms is dat heel duidelijk en in andere gevallen huurt de verzekeraar expertise in bij gespecialiseerde bureaus.
“Het is opvallend”, vertelt Snoeker, “hoe vaak een brand eigenlijk ontstaat door gebrek aan onderhoud van (elektrische) installaties en onachtzaamheid bij het installeren. Neem nu bijvoorbeeld een oudere kas, waar een nieuwe kas tegenaan wordt gebouwd. Dan moet de bedrading doorgetrokken worden naar de nieuwe kas. Soms houdt men dan geen rekening met rek en krimp in een kas, waardoor de bedrading gaat schuren. De rest laat zich raden.” Deze zaken krijgen soms onvoldoende aandacht bij een verbouwing, terwijl de rest juist weer goed is geregeld.

Onderkennen risico’s
Samen bedenken van goede oplossingen is eigenlijk het motto van de verzekeraar. Dat is ook van oudsher de insteekt van Interpolis, voorheen Hagelunie. “Dat betekent natuurlijk dat wij rendementen moeten draaien zoals iedere verzekeringmaatschappij. Het betekent ook dat wij steeds in gesprek treden met de sector, hun organisaties en banken. Daarbij roeren we aan wat de gevolgen en risico’s zijn van de areaalontwikkelingen. Het gaat nu zo snel dat ik me wel eens afvraag of we die nieuwe risico’s wel altijd voldoende onderkennen en of ze niet onevenredig toenemen.”
Rest de vraag welke rol de verzekeraar zichzelf toebedeelt. Snoeker: “Ja, dat is inderdaad een interessante overweging. De ondernemer blijft vrij in zijn keuze, maar we hebben natuurlijk een gezamenlijk belang. Ik denk persoonlijk altijd dat we verwantschap hebben. Iedere schade is gewoon kapitaalsvernietiging. Daar kunnen we niet omheen.”

Preventieve maatregelen
- Als u tijdelijk uit productie bent kan dit betekenen dat uw contracten met afnemers in gevaar komen. Bedenk alvast hoe u dit risico kunt voorkomen met preventieve maatregelen en als het toch gebeurt kunt afdekken;
- Naast de verplichte glasvoorraad kunt u alvast een plan bedenken om de kas met een tijdelijke reparatie te sluiten in geval de beglazingsploeg niet direct beschikbaar is;
- Preventieve maatregelen zijn veelal duurder dan de premieverlaging die het oplevert. Daarentegen weegt uw bedrijfsbelang en continuïteit veel zwaarder als u een schade kunt voorkomen;
- Niet alleen uw verzekeraar eist preventieve maatregelen, ook bij de vergunningaanvraag speelt dit een belangrijke rol;
- Verzekeren is maatwerk, toegespitst op ieder individueel bedrijf. Daarom is het zo belangrijk dat u tijdig contact legt met uw verzekeringsmaatschappij. U kunt meer informatie vinden op www.interpolis.nl/agro.

(Nieuwe Oogst, 19 januari 2008)

Geen opmerkingen: